Θεωρείται απαραίτητο να γνωρίζει ο επισκέπτης την λειτουργία του παλιρροϊκού φαινομένου, για να διαπιστώσει την υποταγή της θάλασσας του πορθμού του Ευρίπου, στους δομικούς υπαρξιακούς κανόνες του Σύμπαντος.
Η ροή των ρευμάτων εξαρτάται ολοκληρωτικά από την Σελήνη και έχει άμεση σχέση με την διάρκεια κάθε Σεληνιακού μήνα.
Η φυσιολογική ροή του ρεύματος προς μία κατεύθυνση διαρκεί (6) έξι ώρες. Αμέσως μετά ακολουθεί ένα διάστημα (8) οκτώ
περίπου λεπτών όπου τα νερά παραμένουν στάσιμα. Μετά την στασιμότητα των οκτώ λεπτών τα νερά αλλάζουν κατεύθυνση και κινούνται εντελώς αντίθετα για διάρκεια επίσης έξι ωρών.
Η αδιάκοπη αυτή διαδικασία ανάμεσα στους αιώνες δεν έχει αρχή και τέλος. Είναι μία κωδικοποιημένη έκφραση του σύμπαντος άγνωστη για μας τους θνητούς. Είναι μια λειτουργία που προκαλεί την περίφημη πλημμυρίδα και Άμπωτη του Ευρίπου ξυπνώντας την φαντασία των επισκεπτών.
Αμέσως μετά από κάθε αλλαγή και στην διάρκεια της 6ωρης ροής τους τα νερά αποκτούν ταχύτητα, που φθάνει σταδιακά
και τα 8 έως 9 μίλια την ώρα.. ΄Όπως όμως σε κάθε κανόνα υπάρχουν και εξαιρέσεις, έτσι και το σύμπαν δεν θα
μπορούσε να απέχει απ΄ αυτό.
Στην διάρκεια ενός Σεληνιακού μήνα (συνοδικός μήνας) υπάρχουν δύο περίοδοι «ακαταστασίας» όπως λέγονται
όπου τα ρεύματα δεν έχουν τακτικές ροές, δεν υπακούουν σε κανένα φυσικό νόμο και βεβαίως δεν ισχύει η εξάωρη εναλλαγή της κατεύθυνσης της ροής τους.
Οι περίοδοι «ακαταστασίας» συμβαίνουν δύο φορές μέσα στον Σεληνιακό μήνα και διαρκούν για χρονικό διάστημα τριών ημερών κάθε φορά.
Στην διάρκεια των περιόδων αυτών είναι δυνατόν τα νερά να αλλάζουν κατεύθυνση έως και 14 φορές το 24ωρο, ή , αντίθετα να μην συμβεί καμία αλλαγή για μια ολόκληρη ημέρα.
Η πρώτη περίοδος περιλαμβάνει την 7η,8η, και 9η ημέρα Σελήνης και η δεύτερη την 21η, 22η, και 23η ημέρα Σελήνης.
Έτσι στην πρώτη περίοδο τα ρεύματα αρχίζουν να γίνονται ακατάστατα όταν η Σελήνη βρίσκεται στην 6η προς 7η ημέρα
της και επανέρχονται στην 6ωρη φυσιολογική τους εναλλακτική ροή όταν η Σελήνη βρίσκεται στην 9η προς 10η ημέρα της.
Στην δεύτερη περίοδο τα ρεύματα γίνονται ακατάστατα την 20η προς 21η ημέρα Σελήνης και επανέρχονται την 23η προς 24η
ημέρα Σελήνης.
Η κάθε περίοδος ακαταστασίας αρχίζει το 00.01 λεπτό της πρώτης ημέρας και τελειώνει την 24η χειμερινή ώρα της τελευταίας ημέρας.
Εκείνο όμως που δίνει στο παλιρροϊκό φαινόμενο της Χαλκίδας μια Παγκόσμια μοναδικότητα είναι το γεγονός ότι την 24η (χειμερινή) ώρα της τρίτης και τελευταίας ημέρας της κάθε περιόδου ακαταστασίας δηλ. της 9ης και 23ης ημέρας Σελήνης το θαλάσσιο νερό αρχίζει να ρέει πάντα από τον Βόρειο προς τον Νότιο Ευβοϊκό κόλπο. Το χρονικό αυτό σημείο (24.00 ώρα) θεωρείται σημείο αναφοράς για τον υπολογισμό σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή στο μέλλον ή και στο
παρελθόν της κατεύθυνσης των ρευμάτων.
Μία άλλη πολύ ενδιαφέρουσα επισήμανση που και αυτή αποτελεί την δεύτερη Παγκόσμια μοναδικότητα του παλιρροϊκού φαινομένου του Ευρίπου και καταδείχνει την θαυμαστή νομοτέλεια της φύσης, είναι ότι στις περιόδους ισημερίας, δηλ. την 21η Μαρτίου και 22α Σεπτεμβρίου τα ρεύματα αλλάζουν αμέσως κατεύθυνση χωρίς να παραμείνουν στάσιμα για οκτώ περίπου λεπτά όπως συμβαίνει όλες τις άλλες ημέρες του χρόνου και έχουν την μεγαλύτερη ένταση.
Το κείμενο είναι από το βιβλίο του Χαράλαμπου Ν. ΣΦΕΤΣΑ «Η ΧΑΛΚΙΔΑ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΛΙΡΡΟΪΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ»